Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın’ın NTV’ye yaptığı açıklamalarından satır başları şöyle;Aslında bu mesaj Avrupa’ya mesaj. Cumhurbaşkanımız Avrupalılara mesaj veriyor, Türkiye üye olmak için üzerine düşen hükümlüklerini yerine getirmişken hala 2 – 3 ülkenin fasılları veto etmesi, dondurması. Fasıl müzakerelerinin yolunu açmaması elbette Türkiye tarafında da bir sorgulama bir isteksizlik olarak ortaya çıkıyor. Bizim AB üyelik sürecinde önümüzde konulan fasıl sayısı 36. Biz bunu da kabul ettik. Şu ana kadar sadece 1 fasıl açıldı ve kapandı. Türkiye olarak biz üstümüze düşeni fazlasıyla yapmaya hazırız. Biz alternatifsiz değiliz. Başka alternatiflere zaten bakıyoruz. Kurumsal olarak çok köklü ilişkilerimiz var. AB tarafının yapıcı bir konumda olması gerekiyor. Türkiye’nin AB’ye üyeliği stratejik önceliktir. Biz ikilemde kalmayı elbette arzu etmiyoruz. Şangay üyeleriyle de iyi ilişkiler içerisinde olmaya devam edeceğiz. Şu anda biz orada diyalog ortağı olarak bulunuyoruz.
UKRAYNA – RUSYA SAVAŞI
Biz tek taraflı referandum girişimlerini doğru bulmuyoruz, daha önce biz 2014 yılında yapılan Kırım referandumu ve sonucu tanımadığımız gibi bu tür referandumlarda pozisyonumuz belli. Ukrayna halkının ve devletinin toprak bütünlüğünü tanıyoruz, Ukrayna’nın yanında olduğumuzu ifade ediyoruz. Diplomasi sürecinin başlaması gerekiyor. Gerçekten burada samimi gayret gösteren, savaşın sona ermesi çaba gösteren tek ülke Türkiye. Rusya tarafı elini güçlendirmek için bu hamleleri yapıyor. Bu savaş uzayacak, maalesef görüntü uzayacağı yönünde. Bu görüşmeleri sayın Cumhurbaşkanımız yapmasa tahıl sevkiyatı anlaşması olabilir miydi? Bundan sonrası içinde bu tür girişimlere çok ihtiyacımız var.
ESİR TAKASINDA TÜRKİYE’NİN ROLÜ
3, 3-5 aydır devam eden müzakere süreciydi. Biz mesele neticelene kadar kamuoyuna çok açıklama yapmadık. Cumhurbaşkanımız bu konuyu çok sıcak tuttu, biz kendi mevkidaşlarımızla yaklaşık 3-3,5 aydır bu konuyu görüştük. 15 isimde anlaşılamıyordu. O liste Lviv’e yetişmedi, en sonda 5 isme kadar düştü. Savaş bitene kadar o 5 isim bizim güvenliğimizde kalacaklar. Biz dedik ki biz formül üretelim, bu 5 kişinin Türkiye’de kalması teklifini biz yaptık. Savaş bitene kadar bizde kalacaklar 215 rehine bırakıldı. Özellikle 5 isim konusunda çok gitti geldi konu. En son Semarkant’ta yaptığı görüşmede bağlandı. Bu süreçte gerçekten Ukrayna tarafı da yapıcı tutum sergiledi. MİT takas sürecinde çok önemli bir rol oynadı.
TAHIL KORİDORU
Tahıl koridorunda Rusya’nın kendi gemilerine el koyulur endişesi vardı. 4 milyon tona yakın Ukrayna tahılı ulaştı. Biz Rus tarafını da teşvik ediyoruz. Çok önemli bir anlaşma yapıldı, biz şunu dedik gelin bunun üzerine yeni bir şey inşa edelim. Şimdi tekrar diyoruz ki gelin bu sürece samimi destek verin. Tahıl sevkiyatı, esir mübadelesi bunu samimi şekilde destekleyecek bir tutumla herkes yaklaşsın. Ukrayna savaşının kazananı olmayacak.
TÜRK BANKALARINA YAPTIRIM TEHDİDİ
İddiaların bir aslı yok, yaptırımlar delinmiyor. Türkiye töhmet altında bırakılmaya çalışılıyor. Mir kart, Rus turistlerin Türkiye’de günlük harcama yaptıkları bir kart. Diğer turistler nasıl burada başka kartlar kullanıyorsa, Rus turistler de burada bu kartları kullanıyor. Rus turistlerin ülkemize gelmesini yasaklayacak halimiz yok.
RUS HEYETİYLE SELAMLAŞIRKEN PUTİN’İN ŞAŞIRMASI
Biz salona girdiğimiz zaman, Rus heyeti karşıdaydı. Orada benim iki tane mevkidaşım onlar merhaba der gibi el ettiler. Vaktimiz de vardı. Bir konu da vardı açıkçası, toplantı başlamadan konuşmamız gereken. Öyle yarım omuzla selamlaşma durumu oldu, benim mevkidaşım yapınca ben de karşılık verdim, diğeri de yaptı. O sırada Sayın Putin arkadan ‘Ne yapıyor bunlar?’ der gibi, bizim Hakan Fidan Bey’e söylüyor.
ŞAM İLE SİYASİ DİYALOG KURULACAK MI?
Suriye ile siyasi temas konusunda şu anda bir plan yok. İstihbarat temas kuruyor. Suriye konusunda Türkiye’nin tutumu belli. Astana süreci devam ediyor. Anayasa çalışmaları devam ediyor.
F-16 SÜRECİ
Daha ılımlı bir noktaya gelmiş durumdayız. Yönetim bu konuda çok olumlu. Bizim kanaatimize göre kongreden de geçecek. 10 yıl önce Türk Savunma Sanayi’nin bu noktaya geleceği kimsenin aklına gelmezdi. En son üzerinde çalıştıkları Kızılelma hepimizin gurur duyması gereken proje. Avrupa ile yürüttüğümüz bir müzakereler var. Normalde F-35’tir bizim hakkımız. Türkiyesiz yollarına devam edebilirler ama Türkiye hiçbir zaman alternatifsiz olmaz.
RUM KESİMİNE SİLAH AMBARGOSU KALKTI
Bu konudaki rahatsızlığımızı ilgili mercilere ilettik. ABD’nin Rum tarafını ödüllendirircesine ambargoyu kaldırması kabul edilebilir değil.Bunun bölge barışına, Doğu Akdeniz’de barış ve istikrara katkı sağlaması mümkün değil. Kıbrıs barış sürecine katkı sağlaması da söz konusu değil.
MİÇOTAKİS’LE GÖRÜŞME OLUR MU?
Cumhurbaşkanımız bir adım atıldığında iki adım atar.Şu an için Miçotakis’le planlanan bir görüşme yok. 6-7 Ekim’de Prag’da bir görüşme olur mu bilmem. Yunan tarafının adımlarına bağlı. Şu an için Miçotakis’le planlanan bir görüşme yok.
İSRAİL İLE NORMALLEŞME ADIMLARI
Filistin konusunda değişen tavrımız yok.İki devletli çözümden yanayız. Hem Filistin devletinin kurulması hem de İsrail’in güvenliğinin korunması konusunda temel ilkelerimiz aynı. İsrail tarafı olumlu adımlar atıyor. 15 yıl sonra bir İsrail Başbakanının iki devletli çözüm açıklamasını önemli buluyoruz. Doğal gazın Türkiye’den geçmesi için görüşmeler sürüyor. Berat Albayrak enerji bakanı iken bu girişimleri yapmıştı. İki tarafta da bir istek var. Bir dizi toplantı daha yapılacak. Enerji Bakanımızın İsrail’e gitme konusu konuşuluyor. Enerji iş birliği konusunda sadece Türkiye – İsrail arasında değil Avrupa tarafında da istek var.
İRAN’DA YAŞANAN PROTESTOLAR
Bu ölümden büyük üzüntü duyuyoruz.
AZERBAYCAN-ERMENİSTAN GERİLİMİ
Burada tabii temel sorun bildiğiniz gibi yani geçen sene yaşanan o 44 günlük Karabağ Savaşı’ndan sonra bir ateşkes anlaşması yapıldı ama henüz bir barış anlaşması yapılmadı. Şu anda barış anlaşması müzakere ediliyor. Bu tabii çok kapsamlı bir anlaşma. Yani artık iki devletin normalleşmeye gidecek süreçte atacağı adımları, sınırları, sınır güvenliğini, koridoru, Azerbaycan toprakları içerisinde kalan Ermeni vatandaşların durumunu, hepsini belirleyecek çok önemli bir anlaşma. Bu anlaşmanın doğru yapılması, Kafkaslar’da barış ve istikrarın belirlenmesinde çok kritik bir rol oynayacak. Türkiye’nin rolü aşikar, bu süreçte biz her zaman Azerbaycan’ın yanında olmaya devam edeceğiz. Ermenistan Başbakanı Paşinyan şu ana kadar yapıcı bir tutum sergiledi. İçerdeki baskıları göğüsleyerek buraya getirdi. Seçim kazandı. Aliyev’le yürüttüğü süreç olumlu gidiyor. Barış ve istikrar durumunun devam etmesini arzuluyoruz. New York’ta bakanlar bir araya geldi. Biz Azerbaycan’ın yanında olduk, olmaya da devam edeceğiz. Ermenistan’la da temasımız devam ediyor. Sonuca götürecek adımları hızla atalım istiyoruz. Cumhurbaşkanımız Paşinyan’la Prag’da görüşebilir. Cumhurbaşkanımızın yapacağı görüşmenin katkı sağlayacağını düşünüyoruz. Biz Ermeni diasporasının barış sürecine katkı vereceğine inanıyoruz